Systemisch werk – familieopstellingen
Ieder van ons maakt deel uit van systemen. Binnen deze systemen hebben wij een specifieke verhouding tot de andere leden van het syteem. Het systeem waar je deel van uitmaakt heeft een belangrijke invloed op jouw welzijn en gedragingen. Als lid van dit systeem komen wij bewust, toch meestal onbewust in aanraking met elementen die niet in evenwicht zijn, de verhoudingen zijn verstoord. Deze verstoringen of disbalansen kunnen op diverse wijze zichtbaar worden: spanning, emotie, wederkerige mislukking, relatieproblemen, gemis aan een job die bij je past, verslavingen, alsook (al dan niet chronische) ziekte, en noem maar op.
Je familie van herkomst is het belangrijkste systeem waar je deel van uitmaakt. Veelal vinden we de oorsprong van de zichtbaar geworden verstoringen terug in ons eigen familiesysteem. De term ‘familieopstellingen’ is daardoor de meest gehanteerde en gekende term.
Meer en meer wordt er gesproken van ‘Systemisch werk’, gezien deze methode op meerdere systemen kan toegepast worden. Denk aan uw organisatie of werk (waarbij men spreekt van organisatieopstellingen), alsook aan uw hobbyclub, woonwijk, ja ook jouw land of de inrichting van jouw huis.
Een opstelling is een methode waarbij -zonder veel woorden- zichtbaar wordt gemaakt waar verstoringen zich bevinden, hoe deze zich manifesteren en welke rol de verschillende leden hebben aangenomen. Wat verborgen is wordt zichbaar, en helpt ons tot de nodige inzichten te komen m.b.t. het aangebrachte thema door de hulpvrager. Deze inzichten kunnen zo verhelderend zijn dat ze op zich al enige tot grote verandering op gang kunnen brengen.
De begeleider kan a.d.h.v. korte instructies de leden uit het systeem de kans geven de verstoorde dynamieken te herstellen, waardoor de hulpvrager diens probleem kan en mag loslaten en een gezonde plek binnen het systeem kan aannemen. De energie kan terug stromen.
Opstellingen kunnen zowel individueel als in groepsverband toegepast worden. In groepsverband wordt er gewerkt met ‘representanten’ waarbij de hulpvrager kiest uit de aanwezigen. Deze worden ‘opgesteld’ in de aangegeven ruimte. Bij een individuele opstelling wordt er gewerkt met blokjes of ander materiaal.
Opstellingen werden in de jaren 80-90 ontwikkeld door de Duitser Bert Hellinger, die zich op zijn beurt liet inspireren door diverse personen die werkten rond psychodrama, familie-recontructie, transactionele analyse, contextuele therapie, NLP en hypnose.